Zrzeczenie się opieki nad rodzicem. Z rodziną najlepiej wychodzi się na zdjęciach – niestety to znane powiedzenie ma odzwierciedlenie w wielu polskich domach i mieszkaniach. Często jest bowiem tak, że np. dzieci kompletnie nie dogadują się ze swoimi rodzicami. Dzisiaj zajmiemy się tematem dotyczącym zrzeczenia się opieki. Jak to wszystko wygląda od strony prawnej? Jeśli interesuje Cię ta tematyka, to serdecznie zapraszamy do przeczytania poniższej lektury.
Czy istnieje obowiązek opiekowania się rodzicami?
Na początek odniesienie do paru kwestii prawnych. Z nich co prawda wynika, że przepisy nakazują rodzicom oraz dzieciom wzajemne wspieranie się; nie tylko duchowe, ale tak samo materialne. Warto tutaj przytoczyć artykuł 87 kodeksu rodzinnego oraz opiekuńczego. Inna sprawa jest taka, że nikogo nie można przymusić do wykonywania określonych zadań. Np. chodzi o opiekę świadczoną przez dzieci na rzecz starszych, schorowanych rodziców. W związku z tym przytoczona zasada z kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ma bardziej charakter stricte moralny niż wyłącznie prawny. W zdecydowanej większości przypadków dzieci wykonują te zadania (jeśli zachodzi taka potrzeba) w sposób kompletnie bezinteresowny. Są jednak pociechy, które nie zamierzają tego robić. W świetle polskiego prawa nie ma natomiast przepisów, które mogłyby ich do tego zmusić. Jeśli zatem rodzice chcieliby wytoczyć jakieś powództwo z tego tytułu, to muszą zasadniczo liczyć się z tym, że Sąd nie przychyli się do ich wniosków. Szczególnie jeśli uzna, że rodzice są w dość dobrej formie i nie mają kłopotów finansowych (ten aspekt ma bowiem spore znaczenie pod względem finalnego orzecznictwa).
Zrzeczenie się dziedziczenia w zamian za opiekę
Czy można zatem zrzec się opieki? Do tego zagadnienia należy podejść od nieco innej strony. Tak jak wspominaliśmy, nie istnieje żaden przepis, który by nakazywał pomoc rodzicom. Warto wspomnieć jednak o pewnej kwestii… Czasami jest np. sytuacja, że rodzice przepisują domy lub mieszkania w zamian za opiekę. Załóżmy, że brat i siostra mają na mocy tego prawo do konkretnej nieruchomości. Muszą jednak zapewnić opiekę rodzicom. Co dzieje się, kiedy np. siostra musi pilnie wyjechać za granicę i nie planuje w najbliższym czasie wracać do Polski? Można tutaj zawrzeć określony akt notarialny. Co tam opisać? Dana osoba może zrzec się prawa do dziedziczenia konkretnego domu lub mieszkania. W zamian za to, że np. brat (w tym przypadku) zapewni rodzicom opiekę do końca ich życia. Czasami takie właśnie „podziały” są praktykowane pomiędzy nie zawsze zgadzającym się ze sobą rodzeństwem. Jeśli rodzice nie ustalą kwestii spadkowych, to nierzadko prawnicy proponują takie rozwiązanie. Niekiedy jest bowiem tak, że jedna strona czuje się pokrzywdzona. Bo np. opiekuje się praktycznie non stop rodzicami, a ma otrzymać w sumie tylko 50% danego domu lub mieszkania. Oczywiście, takie działania mogą być różnorako przeanalizowane na płaszczyźnie moralnej. Są przecież osoby, które nie wyobrażają sobie takiego „handlowania”. Wszak tutaj chodzi o rodziców, ich zdrowie i zapewnienie im opieki. Niestety, nie brakuje jednak tak samo takich sytuacji, w których jedna strona zrzeka się dużej części nieruchomości (albo całości) w zamian za to, że np. tylko brat ma zapewnić opiekę schorowanym rodzicom.
Czy rodzice mogą żądać alimentów od swoich dzieci?
Przytoczony już przez nas artykuł 87 (w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym) omawia m.in. szereg przypadków dotyczących alimentów. W zdecydowanej większości przypadków jest tak, że to rodzice w ten sposób wspomagają finansowo swoje pociechy. Jeśli Sąd uzna, że dzieci na co dzień powinny przebywać z matką, to dodatkowo ustala też określone alimenty. Ma je zaś płacić ojciec. Ich kwota jest zależna od rozmaitych czynników. Spore znaczenie ma tutaj m.in. wysokość osiąganych co miesiąc poborów w danym miejscu pracy. Okazuje się, że czasami to… dzieci muszą zaś płacić alimenty na rzecz rodziców. Dzieje się tak wtedy, kiedy np. rodzice są w bardzo trudnej sytuacji materialnej i nie są w stanie samodzielnie się utrzymać (np. ze swojej renty, emerytury itd.). Niekiedy zaś dana osoba nie ma żadnego źródła dochodu. Wówczas rodzic może wystąpić o alimenty od swojego dziecka i wygrać. Szczególnie jeśli synowi lub córce dobrze się powodzi. Wówczas są spore szanse, że Sąd przychyli się do tego wniosku. A co stanie się, jeśli dziecko nie zgodzi się z wyrokiem Sądu i nie będzie go respektować? W takiej sytuacji należy liczyć się z pociągnięciem do odpowiedzialności prawnej. Na mocy 209 artykułu zawartego w ramach Kodeksu Karnego.
Umieszczenie rodziców w domach opieki
Czasami dzieci chcą opiekować się rodzicami, aczkolwiek nie mają takich możliwości. Niekiedy opieka wymaga całodobowej pomocy, podawania leków, zastrzyków, czy kroplówek. W niektórych sytuacjach oddanie ich np. do dobrze wyposażonego domu opieki jest jedynym sensowym wyjściem. Niekiedy obie strony są skłócone. Co dzieje się, jeśli to właściwy organ zadecyduje o umieszczeniu rodzica w domu opieki? Jeśli nie ma on funduszy, by samodzielnie pokryć koszty pobytu, to wówczas dzieci muszą liczyć się z wydatkami.